Spondylolyse en Spondylolisthese

Wat?

Een spondylolyse is een onderbreking in de wervelboog van een lendenwervel. Deze kan acuut optreden na intense beoefening van bepaalde sporten maar kan ook toevallig vastgesteld worden en dus reeds langer bestaande zijn. Wanneer een spondylolyse zich aan weerszijden van eenzelfde wervelboog voordoet, kan dit (vooral tijdens de groeispurt) tot een afschuiving van het ene wervellichaam ten opzichte van het andere leiden (=spondylolisthesis).

Opmerking : Soms zien we ook een afschuiving van de wervels zonder dat er een werkelijke onderbreking in de wervelboog aanwezig is. Dit wordt dan een degeneratieve spondylolisthese genoemd omdat deze veroorzaakt wordt door slijtage.

Wie?

Spondylolyse ontstaat vooral op adolescentenleeftijd (meestal ten gevolge van intense beoefening van bepaalde sporten). Soms wordt de diagnose pas veel later gesteld bij optreden van bepaalde symptomen.

Klachten

Bij acuut optreden is rugpijn het voornaamste symptoom.

Meestal treden er pas later symptomen op wanneer er zich ook reeds een belangrijke vorm van artrose ontwikkelt. De meest voorkomende symptomen op dat moment zijn rugpijn en/of beenpijn.

Onderzoeken

Bij acuut optreden van lage rugpijn en vermoeden van spondylolyse is botscan het ideale onderzoek. Een staande klassieke radiografie kan ons een beeld geven van de werkelijke graad van afschuiven. In liggende positie zien we immers dat de wervel terug op zijn plaats komt te staan. Bij aanwezigheid van beenpijn is verder onderzoek dmv NMR aangewezen.

Wanneer behandelen?

Behandeling is enkel noodzakelijk wanneer er symptomen zoals rugpijn en/of beenpijn aanwezig zijn.

Behandelingsmogelijkheden

Bij acuut optreden kan er soms geopteerd worden voor het tijdelijk dragen van een brace. Verder is een absoluut sportverbod voor 3 maanden aangewezen. Progressief versterken van rompspieren is aangewezen. Dit gebeurt het best onder begeleiding van een kinesist. 

De behandeling van chronische spondylolyse of listhese hangt af van de symptomen. Wanneer er belangrijke beenpijn is dewelke niet kan verholpen worden door niet-operatieve maatregelen zijnde: pijnstilling, kinesitherapie of andere specifieke behandelingen in de pijnkliniek, kan er worden overgaan tot een operatieve behandeling onder de vorm van een fusie (= vastzetten van de wervels).